Hoe werkt het puberbrein? 

In de puberteit verandert er veel in het brein van je kind door de invloed van hormonen. Deze hormonen hebben effect op verschillende hersengebieden, waardoor je kind moet leren omgaan met een ‘nieuw’ brein, namelijk het puberbrein. Het emotionele deel van het brein ontwikkelt zich sneller dan het rationele deel. Dit zorgt vaak voor een disbalans tussen emoties en logisch nadenken. Hoewel deze disbalans uitdagingen met zich meebrengt, kan het ook positieve kanten hebben. Het brein van een puber ontwikkelt zich op drie belangrijke niveaus: cognitief, emotioneel en sociaal.

Cognitieve ontwikkeling van het puberbrein

De cognitieve ontwikkeling heeft te maken met hoe je denkt, leert en rationeel redeneert. Een belangrijk deel van dit proces vindt plaats in de prefrontale cortex (PFC). In deze hersengebieden worden zaken zoals plannen, het vasthouden van informatie (werkgeheugen), en flexibel omgaan met veranderingen geregeld. 

Voor pubers is een goede balans tussen zelfstandigheid en controle belangrijk. Ouders kunnen hierbij helpen door hun kind te ondersteunen bij het plannen, het stellen van prioriteiten en het ontwikkelen van een goed tijdsbesef. Dit helpt hen niet alleen nu, maar ook in hun toekomstige ontwikkeling.

Emotionele ontwikkeling van het puberbrein

De emotionele ontwikkeling zorgt ervoor dat je leert omgaan met intense emoties. Tijdens de puberteit spelen deze emoties vaak een grote rol, omdat de hersengebieden die emoties reguleren gevoeliger zijn voor hormonen. Hierdoor zijn pubers vaak emotioneel en kunnen ze soms impulsief reageren. Het is daarom belangrijk om begrip te tonen en je in te leven in hun gevoelens.

Sociale ontwikkeling van het puberbrein

Op sociaal vlak verandert er veel voor pubers. Ze leren meer over zichzelf en over anderen, en ontwikkelen een beter inzicht in hun sociale omgeving. Dit is een periode waarin ze hun eigen identiteit beginnen te ontdekken en zich soms afzetten tegen hun ouders. Maar dit betekent niet dat ze hun ouders niet meer nodig hebben. Sterker nog, ze blijven behoefte houden aan steun, al zal die steun er anders uitzien dan in hun jongere jaren.

De verschillende fases van de puberteit

De puberteit is onder te verdelen in drie fases: vroege, midden en late adolescentie.

1. Vroege adolescentie (10-14 jaar): In deze fase zijn de hormonale veranderingen het meest merkbaar. Emoties zijn heftiger, en pubers handelen vaak impulsief zonder eerst goed na te denken. Ze beginnen hun eigen identiteit te vormen en kunnen zich soms afzetten tegen hun ouders.

2. Midden adolescentie (14-16 jaar): In deze fase gaan pubers meer risico’s nemen en experimenteren. Hoewel de emoties nog steeds een grote rol spelen, beginnen ze geleidelijk aan meer na te denken over de gevolgen van hun acties.

3. Late adolescentie (16-20 jaar): In deze fase wordt het gedrag van jongeren meer gebalanceerd. Ze houden meer rekening met de gevolgen van hun daden en denken na over de lange termijn. De ontwikkeling van het brein is nog niet voltooid, maar de balans tussen emotie en ratio is veel beter.

Hoe ga je om met een puberbrein?

Begrip en geduld zijn sleutelwoorden tijdens de puberteit. Het is belangrijk om te beseffen dat de hersenen van een puber nog volop in ontwikkeling zijn. Probeer je in te leven in je puber en wees er voor hen wanneer ze je nodig hebben. Het geven van duidelijke feedback en het belonen van goed gedrag kan enorm helpen. Succeservaringen werken motiverend, en pubers zullen hun best doen om deze successen opnieuw te beleven.

Het bieden van keuzes en het geven van verantwoordelijkheid kan ook bijdragen aan hun motivatie. Dit helpt hen om zelfstandig te worden, terwijl ze toch de nodige begeleiding krijgen. 

Ondersteuning nodig?

Bij Vlakbijles staan we klaar om je kind te helpen met huiswerkbegeleiding, examentraining of studiekeuzeadvies. We hebben vestigingen door heel het land en op verschillende scholen, waar we intensief samenwerken met mentoren en docenten. Zo zorgen we voor de beste ondersteuning tijdens deze belangrijke fase. Benieuwd wat wij voor jouw kind kunnen betekenen? Neem contact met ons op en ontdek de mogelijkheden!